Schaapjes, VEEL schaapjes - Reisverslag uit Sør-Fron, Noorwegen van Roeline Wezel - WaarBenJij.nu Schaapjes, VEEL schaapjes - Reisverslag uit Sør-Fron, Noorwegen van Roeline Wezel - WaarBenJij.nu

Schaapjes, VEEL schaapjes

Door: Roeline

Blijf op de hoogte en volg Roeline

29 April 2010 | Noorwegen, Sør-Fron

Donderdag 22 april 2010:
Weer op tijd begonnen: 08.00 uur! Binnen in één van de drie schapenhokken zag ik een schaap waarvan ik dacht dat ‘ie moest bevallen van 1 lammetje. En jaaaaaaaaa, ik had nog gelijk ook :). Hanne had –nadat ze de kids naar school had gebracht – moeder apart gezet en uiteindelijk ging de bevalling ok.
Daarna was het tijd voor het voeren van de schaapjes en water verversen/bijvullen. Ook hebben Hanne en ik weer lammetjes gewogen en van oormerken voorzien. Vervolgens ben ik lange tijd bezig geweest met de fles. Ik en Hanne zijn deze dagen aan het proberen om van alle drielingen een lam te vinden dat van de fles drinkt. Soms zijn het er twee van de drie, soms geen van drieën. Meestal wordt 1 lam weggehaald, want moeder kan er namelijk maar twee houden. Bij uitzondering worden er soms twee lammen weggehaald. Dit gebeurt als de lammen heel erg zwak zijn en/of moeder niet voldoende melk kan geven. Dit laatste is vaak het geval bij 1-jarige schapen. Die moeten we dan ook extra goed in de gaten houden.
Met het testen van de drielingen moeten we als eerste op zoek gaan naar de mannetjes. Als die de fles niet nemen, dan moeten we het kleinste lammetje van de drie nemen. Mocht dat ook niet lukken, dán pas mogen we de vrouwtjes proberen. De vrouwtjes willen Hanne en Svein namelijk het liefst houden en het is daarom van belang dat de meeste vrouwtjes bij de moeder drinken. Lammetjes die worden weggehaald, worden met de fles grootgebracht.
Er is al 1 lam wat al helemaal gewend is aan de fles. Als je het hok opendoet staat ‘ie al helemaal te springen en zuigt als een gek. Het geeft wel een beetje een dubbel gevoel. Aan de ene kant is het heel schattig om te zien, maar het is toch ook wel sneu.
Trouwens, nog een leuk weetje?
Je kunt natuurlijk aan de hoeveelheid melk in de fles zien of een lam drinkt (duh). Maar weet je waar je het ook aan kan zien? Aan ‘t staartje van ‘t lammetje…. Daar gaat ‘ie in het begin heel erg mee zwaaien (van plezier?!).. Alsof ‘ie wil zeggen: “Yeeeee, gevonden!”

Na de lunch was ik weer lekker een paar uurtje vrij. Een half uurtje voor het diner heb ik weer wat lammetjes gevoerd met de fles. Het is nog een beetje zoeken welke lammetje we weg gaan halen en definitief met de fles gaan geven. Ze blijven nu behoorlijk lang bij moeder, aangezien we genoeg lammen moeten hebben voor de melkmachine… De WAT? De melkmachine dus. De lammetjes die niet bij hun moeder kunnen blijven, moeten we met de fles groot brengen. In het begin kan het nog met de fles, maar als we er straks 20 hebben, dan wil je niet de hele dag de fles geven. Daarom is er een melkmachine waar de lammetjes zelfstandig van kunnen drinken. Het enige wat we moeten doen, is ze leren de machine te gebruiken. Ze drinken daar van een neptepel die aan een machine met melk vast zit (er kunnen twee lammetjes tegelijk drinken). De tepel hangt nogal laag, waardoor het voor de lammetjes geen natuurlijk houding is om te kunnen drinken. Dat moeten we ze dus even leren. Het voordeel is dat de lammetjes zelfstandig en onbeperkt melk kunnen drinken (het gaat hier om poedermelk gemixt met water). Wij moeten alleen goed bijhouden welke lammetjes (welk nr) zelfstandig de machine kan gebruiken en welke je nog moet helpen.
Natuurlijk kan je wel gewoon de fles tussendoor blijven geven. Dat vinden ze top! Ze klimmen dan helemaal op en over je heen en vinden het fijn als je met ze knuffelt. Verder gebruik je ook de fles voor de lammen die de machine nog niet weten te gebruiken.
Maargoed, veel lammetjes zijn dus nu behoorlijk lang bij de moeder gebleven (langer dan 1 dag). We moesten voldoende lammen hebben om de machine te kunnen starten. Die hebben we nu, dus morgen wordt er een soort van verzorgingsplaats voor de ‘bottle-lambs’ ingericht… inclusief stro en een rode lamp voor de warmte. (foto’s volgen later).

Dusss,
Verder ben ik ook zoet geweest met het geven van de fles aan de lammetjes die (hoogstwaarschijnlijk) wel bij moeder blijven, maar die er klein en/of zwakjes uitzagen en die dus bijgevoerd moesten worden. Daar gaat ook lekker veel tijd in zitten, aangezien je de fles met (koe)melk een poosje moet laten opwarmen in een bak met heet water. Dat schijnt beter te zijn dan het op te warmen in de magnetron(?). Door wat melk op je hand te doen kan je voelen of het warm genoeg is. Niet te heet natuurlijk, want –zoals Hanne laatst zei – lambs don’t like hot tea, hahaha!

Uiteindelijk kwam Svein me om 17.00 uur halen voor het diner. Na het eten heb ik alle schaapjes weer van eten en drinken voorzien. Ook veel lammetjes weer de fles gegeven. Degenen die definitief naar de verzorgingsplaats gaan kregen dit keer de poedermelk die ook in de machine gebruikt wordt. Dan konden ze vast wennen.
Rond 21.00 uur waren we allemaal wel klaar met werken. Hanne en Svein waren beiden benieuwd naar dit blog wat ik bijhoudt. Dus even laten zien en uitgelegd (ondanks alle Nederlandse verhalen, vonden ze het wel top!) en daarna heeeerlijk naar m’n bedje.

Lambs born today:
2 (they are fine!)
2 (they are fine!)
1 (it’s fine!)
2 (both lambs were laying backwards, 3 feet were blocking the way out to be born. Hanne had
to help her; they are fine!)
1 (it’s fine!) black lamb
2 (they are fine!) black lambs
2 (the mother was supposed to have THREE lambs, but there were only TWO lambs inside her, so apparently the vet was wrong when he was checking her earlier this year ; they are fine!)

Vrijdag 23 april 2010:
VRIJE DAG!
Ik ben maar normale tijd opgestaan, want als ik langer zou blijven slapen, zou ik waarschijnlijk die dag niet meer uit m’n bed komen haha.
Heerlijk ontbeten en toen op m’n gemak naar de winkel in de buurt gelopen. Dat denk je wel even te doen… ehh…. daar was ik tot aan de lunch wel zoet mee. Het gaat natuurlijk bergje op-bergje af en ondertussen ook wat foto’s gemaakt en van het uitzicht genoten… Mmm! :)
In de winkel heb ik boodschapjes gedaan voor het maken van een taart deze dag en ook wat spullen voor een diner dat ik wilde maken. Dat van die taart gaan we deze maand geloof ik volhouden; iedere week een taart. Ach, het is allemaal goed, we werken ons toch helemaal te pletter, dus die extra calorieën maken ook niet uit hahaha.
‘s Middags dus de taart gemaakt en daarna een poosje wezen mountainbiken met de ‘bike’ van Hanne. En pfff dat was ik niet meer gewend met al die heuvels zeg…. Maarrrr het was heerlijk weer en overal mooie uitzichten, dus top! Zie foto’s.
Bij terugkomst was het al tijd voor het diner met als toetje (natuurlijk) de taart. En die was echt super! (laagjestaart met vanilla). Ik moest wel lachen, want Anna-Rita (2e kind) houdt niet zo van taart. Vorige week nam ze met tegenzin een stukje van de chocolade-taart. Uiteindelijk vond ze die wel lekker. Ook dit keer was het een stukje taart met tegenzin. Maar het eerste wat ze zei was: “Mmmmm!” Vervolgens zei ze tegen Hanne: “Wil je tegen Roeline zeggen dat ze heel goed taarten kan maken?” Tof hè? Hanne vertelde lachend dat haar oma ook vaak taarten maakt, maar dat Anna-Rita die niet wil eten… tot frustratie van oma. Sneu natuurlijk, maar stiekem mochten we daar wel om lachen :).
‘s Avonds weer even heerlijk geskypt met thuisfront, filmpje gekeken en toen alweer slapen.

Lambs born today:
2 (they are fine!)
2 (they are fine!)
2 (there were 3, but 1 was born dead )
1 (there were 2, but 1 was born dead)

Zaterdag 24 april 2010:
VRIJE OCHTEND + DEEL VAN DE MIDDAG!
Ik heb me ‘s ochtends maar ‘s bezig gehouden met het versturen van wat mailtjes. Vervolgens weer even lekker wezen fietsen. Het was echt super mooi weer, dus midden in de bossen even lekker in het zonnetje gezeten!
Ook ‘s middags toen ik weer terug was hebben we met z’n allen buiten op het terras in de zon gezeten… inclusief een stukje taart natuurlijk :).
Aan het begin van de middag kwam een mede-student van Hanne (v/d opleiding) op bezoek. Zij was erg benieuwd naar het lammeren, dus mocht ze van Hanne best een keer komen kijken…. nu dus. Ik heb even leuk met haar gekletst. Ik kwam toen tot de conclusie hoeveel ik eigenlijk al van het lammeren af weet… Top! Ondertussen heb ik de verzorgingsplaats inclusief de melkmachine (voor de ‘bottle-lambs’) bestudeerd die Hanne en Svein hadden ingericht. Er zitten daar nu zes lammetjes, waarvan er al vier zelfstandig kunnen drinken.
Een uurtje voor het diner heb ik nog gewerkt door wat andere lammetjes (die niet in de verzorgingsplaats zitten) de fles te geven met koemelk.
Daarna heb ik voor iedereen diner gemaakt. Een vriendje van Dag (van de Nederlandse familie) bleef ook eten. En ik moet zeggen dat het wel erg vreemd is om aan tafel dan Nederlands te praten. Zo hebben we op zaterdag bijvoorbeeld ook hagelslag op tafel… heel vreemd!
Na het eten even koffie gedronken en daarna samen met Svein de schaapjes weer eten gegeven. Daarna heb ik me een poos bezig gehouden met de ‘bottle-lambs’. De lammetjes die de machine nog niet zelfstandig konden gebruiken moest ik helpen. Het is wel raar, want je moet hun kop echt naar de tepel duwen…. En, SJEZUS wat kunnen die beesten koppig zijn! Maar ja, de positie waarin ze moeten drinken is voor hen niet echt natuurlijk. Normaal moeten ze de kop omhoog houden en nu juist recht naar voren. Verder heb ik me ook bezig gehouden met andere lammetjes. Zo heb ik geprobeerd twee pasgeboren lammetjes wat schapenmelk te geven. Hanne melkt sommige schapen als ze heel veel melk hebben. Die melk kan dan gebruikt worden voor pasgeboren lammetjes; om ze een beetje aan te laten sterken. Opvallend was dat die twee lammen niet goed droog en schoongelikt waren. Het voeren van melk wilde ook niet lukken. Later nog maar ‘s bekijken.
Tijdens het voeren waren Svein en Hanne druk met een bevalling bezig. Uiteindelijk was het een zeer moeilijke bevalling, waarvan 1 van de 3 lammen dood was. De andere twee waren zwak. Het eerste lam kwam heel moeilijk eruit, aangezien er waarschijnlijk vanalles gedraaid was waardoor van alles richting de uitgang geblokkeerd was. Ook waren ze zwak, waarschijnlijk omdat het dode lam binnenin al soort aan het ontbinden was (het was al een tijd dood, lekker dan :-S) Er was dus sprake van een soort zwangerschapsvergiftiging??? Uiteindelijk hebben we de lammen een beetje kunnen opbeuren door ze aan de tepel te leggen, en ze waren OPVALLEND hongerig. Dat had ik nog niet eerder gezien. En ook Hanne zei dat ze dat niet vaak ziet. Normaal gesproken legt Hanne ze niet meteen aan de tepel, maar blijkbaar werkte dat nu dus wel goed!
Rond 21.00 uur waren we klaar met werken, vervolgens hebben we nog wat gekletst met z’n allen en voor we het wisten was het 22.30 uur en dus tijd voor m’n bedje.
Trouwens: Edmundos is deze avond met de bus vanuit Litouwen aangekomen op de boerderij. Hij heeft van Svein zondag vrij gekregen en gaat vanaf maandag beginnen met het varkenshok, zodat ook Darius zich ook helemaal kan richten op het lammeren.

Lambs born today:
3 (they are fine!) black lambs
2 (they are fine!)
3 (they are fine!)
2 (there were 3, but 1 was born dead. And 1 was drinking in a weird way and was coughing a lot. Mother also didn’t lick the lambs properly , so they were weak)
2 (they are fine!)
2 (there were 3, but 1 was born dead Both Hanne and Svein had to help with the birth, because the first lamb that was born was sort of twisted. Tough birth!! Hanne thought for a moment that they had to shoot the mother, because it was very difficult to get the first lamb out. And because of all the pulling, the first lamb broke 1 foot, but we’re getting it fixed.)
2 (there were 3, but 1 was born dead)

Zondag 25 april 2010:
Toen ik ‘s ochtends om 09.00 uur langs alle hokken liep, was er in het buitenhok een schaap met twee pasgeboren lammen tussen alle andere schapen… Mmm, die moesten we dus even apart zetten. Oftwel: Hanne gehaald, zodat zij ze apart kon zetten hahaha.
Vervolgens begonnen met het geven van krachtvoer aan alle schaapjes. Buiten is een nieuw hok gecreëerd waar de schapen met hun lammen (van al een week oud) verblijven. Die krijgen natuurlijk ook krachtvoer, maar dat moet je wel met z’n tweeën doen, aangezien er twee voerbakken zijn aan twee verschillende kanten. Hanne en ik moesten ieder tegelijkertijd een voerbak vullen, zodat de schapen niet met z’n allen naar één voerbak zouden rennen. Maargoed, uiteindelijk was het alsnog proppen voor die beesten. Lammetjes worden letterlijk onder de voet gelopen en sommige schapen gaan zelfs IN de voerbak staan hahaha, ja dat kan ook!
Daarna moest ik alle waterbakken schoonmaken e.d. Ondertussen was Hanne met de kids de nieuwe lammetjes aan het wegen. Ook ben ik weer bezig geweest met het ‘testen’ van drielingen: welk lam de fles wil nemen. Deze dag wilden ze allemaal niet hahaha. Ik moet wel zeggen dat er toch aardig wat schapen zijn die uiteindelijk 3 lammen mogen houden aangezien ze voldoende melk hebben. Dat is wel top! (al moeten we dit wel goed in de gaten blijven houden!).
Gister moest ik proberen twee pasgeboren zwakke lammetjes wat schapenmelk te geven, maar dat lukte toen niet. Dit keer weer geprobeerd: de één wilde niet, maar de ander was heel erg gretig. Maar toch dronk ‘ie niet goed. Hij had ook een soort rare hoest. Moeder had ook een doodgeboren lam, dus misschien dat ‘ie binnenin iets had opgelopen? Brrr, daar wil je niet over nadenken…
Trouwens: de dode lammetjes die geboren zijn, worden verbrand in de kachel op het terrein. Gecremeerd dus. Vanochtend was Svein echter er één vergeten en die had ‘ie dus maar bij de buitendeur gelegd… Dat was een lekkere binnenkomst :-S.

‘s Middags heerlijk vrij tot 15.30 uur. In die tijd kwamen de buren op bezoek (de man was in Furuhaugli tijdens het grote dog-weekend) en ook de vrouw + kinders van de Nederlandse familie waren er. Daar heb ik even leuk mee gekletst en natuurlijk lekker in het zonnetje gezeten.
Met werken heb ik weer water gevuld bij de schaapjes, aangezien het voor hen best warm was deze dag. Vooral in het buitenhok met de moeders + lammen hadden ze veel water nodig, aangezien er deze dag weer een aantal nieuwe bij gezet waren door Hanne en Svein. Op die manier was er binnen weer meer ruimte ontstaan. Binnen moest ik trouwens een schaap in de gaten houden dat van haar tweede lam moest bevallen. Ik dacht na een poosje twee voorpoten te zien, maar uiteindelijk bleek het alleen om een snuitje te gaan… niet goed dus. Dus ik Svein gehaald en die heeft het geholpen. Ondertussen was ook het eerste schaap begonnen dat 4(!) lammetjes moest krijgen. Uiteindelijk waren ze alle vier ok!
En nu vraag je je misschien af of ik zelf al ‘s lammetjes ‘eruit getrokken’ heb? Ehmmm, nou wat dat betreft ben ik echt een schijterd haha. Niet dus. Het is voor mij al héél wat dat ik naar een bevalling sta te kijken! Ik heb laatst wel een pasgeboren lam bij moeder neegelegd nadat Hanne ‘t eruit had getrokken, maar verder gaan we nog niet.
En als je nu denkt: “maar zo’n bevalling is toch iets moois, iets natuurlijks”… Eh ja, kom zelf maar een keertje naar een boerderij waar 150 bevallingen plaatsvinden, goed?
;-)

Met het diner hebben we dit keer iets typisch Noors gegeten: Rømmegrøt. Dat is een soort pap wat je met suiker, kaneel en eventueel gesmolten boter eet. Volgens Hanne is het nog lekkerder als je er ook rozijnen doorheen doet. Nou inderdaad: heerlijk!
Na het eten weer ‘t eetritueel voor de schapen gedaan. Deze dagen zijn er een paar schapen met koorts. Ze eten hun krachtvoer niet en staren een beetje vreemd voor zich uit. In de gaten houden dus maar.
Ook de bottle-lambs weer geprobeerd aan de melkmachine te krijgen. Eén lammetje loopt echt helemaal gestresst in de rondte (hij is vrij nieuw daar), dus die heb ik maar even in m’n armen genomen om ‘m rustig te krijgen. En dat hielp. De machine weigerde hij de proberen, dus heb ik ‘m de fles gegeven. Hij lag heerlijk om m’n schoot. Dat is dan wel schattig :).
Ondertussen was er een ander lam gigantisch aan het blèren. Het bleek 1 van de vierling te zijn. Die was ontsnapt en stond tussen de zwangere schapen verdwaald om zich heen te kijken. Toen ik ‘m bij moeder terugzette ging ‘ie alleen nog maar harder blèren… alsof ‘ie bij moeders moest uithuilen hahaha.
De rest van de avond bestond alleen maar uit de fles geven.
‘s Avonds na het werk heb ik nog een hele poos met Svein gesproken. Zo kwamen we even op de horror-verhalen uit: nare gebeurtenissen rond bevallingen. Sommige dingen zijn echt ZO bizar! Bijvoorbeeld dat de baarmoeder tijdens de bevalling mee naar buiten komt!!??? Bah…

Lambs born today:
2 (they are fine!)
2 (they are fine!)
2 (they are fine!)
4 (the fourth one was number 100; they are fine!)
3 (they are fine!) black lambs
3 (they are fine!)
3 (the mother was supposed to have TWO lambs, but she had THREE, so apparently the vet was wrong when he was checking her earlier this year ; they are fine!)

Even een bijkomstigheid:
In één van mijn vorige blog heb ik in het rijtje ‘lambs born today’ wel eens geschreven als er een lam problemen had met drinken. Ik zal dit niet meer melden in de komende rijtjes, aangezien het (heel) véél gebeurd. Vooral bij de drielingen.
En verder meld ik ook niet meer altijd als moeder hulp nodig heeft gehad bij de geboorte. Dit gebeurt namelijk ook veel… en vaak op momenten dat ik er niet bij ben geweest (zoals ‘s nachts bijvoorbeeld).


More next time!
Liefs!

Reageer op dit reisverslag

Je kunt nu ook Smileys gebruiken. Via de toolbar, toetsenbord of door eerst : te typen en dan een woord bijvoorbeeld :smiley

Verslag uit: Noorwegen, Sør-Fron

Roeline

:-D!!!!

Actief sinds 01 Juli 2009
Verslag gelezen: 314
Totaal aantal bezoekers 44635

Voorgaande reizen:

15 Maart 2010 - 15 Mei 2010

Norway, here I come!!

14 September 2009 - 19 December 2009

San Ramon, California

Landen bezocht: