De tijd vliegt voorbij.....

De tijd vliegt voorbij!?
Nou ja…. vliegt….. het gaat nu eigenlijk wel langzaam. Ik kijk heel erg uit naar het tripje naar Oslo! De familie en de lammetjes blijven wel top hoor, maar ik heb het gevoel dat ik nu wel een beetje klaar ben hier. Niks negatiefs over de mooie uitzichten e.d. die je hier hebt.
De afgelopen dagen heb ik ook weer last van m’n heup gekregen. Ik heb daar wel ‘s wat eerder over geschreven toen ik in Amerika zat. Lang verhaal, maar we houden het allemaal in de gaten.
Ehmmm, dan nu mijn verhaal weer :):

Maandag 3 mei 2010:
De ochtend was ik vrij en heb ik weer ‘s ff verder de boel bekeken in en om de boerderij. In het begin van mijn periode ben ik er allemaal wel langsgelopen, maar dan doe je zoveel indrukken op, dus nu nog maar ‘s. Heb wat leuke foto’s en filmpjes weer gemaakt, kijk maar! Aan het einde van de ochtend ook weer even leuk met de lammetjes geknuffeld :).
‘s Middags na de lunch was het mijn beurt weer om de lammetjes te voeren. Het lam met de gebroken poot gaat niet echt ok. Hij drinkt weinig en ademt zwaar en snel. Hanne zat er aan te denken dat het ook kan zijn dat hij een gebroken rib heeft…. Nou hij treft het niet…
Verder heb ik ook het hok van de lammetjes verschoond. Niet echt lekker met al die urine-stro, maar ok. Ze waren weer helemaal blij met het schone hokje… het duurde even, want tijdens het schoonmaken gaan ze van de stress natuurlijk állemaal voor je voeten dansen. Met 8 stuks is dat niet erg, maar met 30 :-S (ja, zoveel hebben we er inmiddels).

Rond een uurtje of vier heb ik weer geholpen met het diner: fruitsalade gemaakt als dessert.
Na het eten was het weer tijd om de schaapjes te voeren. Ik was echt moe, dus alles ging lekker sloom hahaha. Ondertussen had ik ook nog een schaap apart gezet wat zich de hele dag al raar gedroeg. We wisten allemaal dat ze deze dag zou gaan bevallen. En het apart zetten ging voor de verandering eens een keer goed yeaahhh. De bevalling kwam goed op gang, maar op de één of andere manier had ik het gevoel dat het wel wat lang duurde allemaal. Dus toch Svein maar gehaald. Toen ‘ie binnen kwam was ‘ie helemaal verbaasd dat moeder al apart stond hahaha. Hij heeft even geholpen. Het eerste lam kwam in de goede positie, maar de tweede niet, dus daar moest ‘ie zowiezo bij helpen. Ging allemaal ok.
Na deze vertraging ging ik weer verder met voeren ,maar toen kwam de volgende vertraging alweer: het gras was op, hahaha. Maar ook dát heeft ‘ie opgelost. Toen ik uiteindelijk bezig was met het water verversen, heeft hij dat van mij overgenomen, zodat ik me kon richten op het voeren van de bottle-lambs. Het lam met de gebroken poot ging nog steeds niet beter, dat was wel jammer….

Lambs born today:
3 (they are fine!)
2 (they are fine!)
3 (they are fine!)
2 (they are fine!) black lambs
2 (they are fine!)
2 (svein had to help, because the second lamb came with the back feet first)

Dinsdag 4 mei 2010:
Een ochtendje vrij, waarin ik o.a. met Hanne en wat kids naar wat winkels ben geweest. Heb o.a. nieuwe sokken (??) gekocht. Ja het is echt opvallend dat mijn kleren hier zo’n beetje uit elkaar vallen hahaha. Lekker sloffen met de laarzen in de modder is blijkbaar niet echt goed voor mijn goedkopie sokken ;-).
Na de lunch heb ik samen met Hanne ieder schaap bekeken en gecheckt hoeveel lammen ze eigenlijk hebben. Vóór de bevallingen kon je dat aan de halsbanden zien, maar nu is er qua lammen zoveel veranderd dat we het overzicht een beetje missen. Dus wij checken en bij sommige schapen de halsbanden afgedaan. Het is binnen in het grootste schapenhok wel erg druk en dat is wel heel vervelend, maar helaas kunnen de schapen met hun lammen nu nog niet naar buiten, omdat er nog niet voldoende gras op de velden is. Hanne en Svein beheren zo’n stuk of 8 velden, waarvan de meeste naast of vlakbij de boerderij liggen.
Het vriest ‘s nachts nog, waardoor het gras dus niet (of moeilijk) groeit. Normaal gesproken zouden de schapen rond deze tijd wel naar buiten moeten, maar volgens Svein is het hier nu kouder dan normaal. Heb ík weer hahahaha. Blijkbaar is dit mijn straf, aangezien ik in Amerika tot eind oktober zon had en het zo’n graadje of 25 was ;-).
Zeker voor de lammetjes is het belangrijk dat ze binnen zeer korte tijd naar buiten gaan. Als ze ruim een week oud zijn hebben ze al die beweging nodig. Ze gaan dan meer lopen en je merkt dat ze het springen aan het oefenen zijn. Na een week of 2-3 gaan ze ook proberen om gras te eten. Het is trouwens van belang dat ze MINIMAAL 6 weken melk van de moeder krijgen (of van de melkmachine ;-)).

Even terug naar het checken van alle schappen. We kwamen ondertussen een lam tegen dat niet op een poot wilde gaan staan. Wat bleek? Het vlies dat tussen iedere poot zit was ontstoken. Die wond moet je dan opendrukken (yak….:-S), maar hoef je verder niet schoon te maken. Dat komt vanzelf wel goed.
Het is trouwens opvallend dat het net lijkt alsof de schaapjes op hakken lopen… dat is echt zó apart om te zien!
Na het checken heb ik weer lammetjes gevoerd. Naast de bottle-lambs heb ik dit keer ook één lam (van in totaal 3) de fles gegeven. Hij was zo’n beetje half dood. Hij lag ook in een hele rare positie bovenop moeder. (blijkbaar doe je rare dingen als je voedseltekort hebt??). Gelukkig dronk ‘ie een beetje.
Met de bottle-lambs gaat het allemaal goed. Ook het lam met de gebroken poot gaat de goede kant op. Hij probeert om te staan en gaat op zoek naar voedsel. Hij zwaait met z’n staartje als hij op z’n poten staat, tof hè? Alsof ‘ie wil zeggen: “Yeeaahh, gelukt!”

‘s Avonds na het eten hebben Hanne en ik zo’n beetje saampjes alle schaapjes van eten voorzien. Ik heb wel alleen de lammetjes melk gegeven. Degene die zo’n beetje half-dood was dronk dit keer goed. Morgen gaat ‘ie waarschijnlijk naar de melkmachine, aangezien moeder niet genoeg melk heeft voor haar drie kinders.
Bij de bottle-lambs was er inmiddels weer een nieuwe bijgekomen. Die was wel heel erg zielig, dus die heb ik maar even goed geknuffeld. Het is wel even zoeken of je het goede lammetje hebt, want inmiddels hebben we al ruim 30 bottle-lambs. Een gezellige, drukke boel. Meer dan de helft kan al alleen van de machine drinken; een stuk of 6 moet je nog helpen. En voor de rest kan je lekker met ze knuffelen!

Lambs born today:
2 (they are fine!)
3 (hanne had to help getting lamb nr 2 and 3 out of the mother)

Woensdag 5 mei 2010:
Hanne heeft deze dag twee van de drie lammetjes die maandag geboren zijn naar de melkmachine verhuisd. Waaronder degene die in een rare positie op de moeder lag, waarschijnlijk vanwege voedseltekort. Hij en een broer/zus gaan dus weg. Moeder heeft bijna geen melk, aangezien er in één tepel iets zit wat de boel blokkeert. Ze houdt uiteindelijk dus maar 1 lam.

Ik had de ochtend vrij. Ik mocht de middag ook vrijnemen, aangezien ‘een halve dag vrijnemen’ er de rest van de week niet meer van zou komen. Ik heb het niet gedaan, want als het volgende week mooi weer is, kan ik dán twee dagen vrijnemen i.p.v. anderhalve dag… als ik dat zou willen in ieder geval.
Na de lunch heb ik samen met Hanne en Svein wat kleine klusjes gedaan, zoals het verdelen van nieuw stro over een aantal hokken. Dat was wel weer even nodig met al dat plassen en poepen.
Tijdens het lammetjes voeren was er weer een bevalling gaande. Het was misschien wel mijn laatste, aangezien er (inclusief dit schaap wat moest bevallen) nog maar 6 schapen over zijn. En ze zien er niet uit alsof ze op ieder moment kunnen bevallen (al kunnen ze ons verrassen natuurlijk). Misschien volgende week ergens nog? Het zou wel heel leuk zijn als de schaapjes allemaal bevallen zijn voordat ik wegga.

Deze middag was ik vroeg klaar, dus ik heb me vóór het diner maar even verdiept in mijn komende vakantie naar Amerika (mijn volgende project haha): wat ga ik daar allemaal precies zien? Ondertussen was Hanne een speciaal Noors gerecht aan het maken: Fløtvis (??). Het zag er maar raar uit. Het leek op lijm , maar het was wel lekker in combinatie met een soort pannenkoek en boter. Hanne zei: “als je het niet lekker vindt, moet je het eerlijk zeggen.” Hahaha, natuurlijk doe ik dat.
Een paar weken geleden hadden we het over ‘rotte’ vis die ze hier ook eten. Dat schijnt erg populair te zijn, lekker met een glaasje ‘aquavit’ (alcohol)…. Wat een rare gerechten soms…
Na het eten was ik dit keer minder tijd kwijt met het voeren van de schaapjes, aangezien ik het buitenhok niet meer van gras hoef te voorzien. Ze hebben namelijk een grasbol waar ze zelf van kunnen eten. Dat scheelt weer.
Bij de bottle-lambs waren er weer twee nieuwe bij. Er kunnen er al veel zelfstandig drinken, nog een stuk of 8 die je moet helpen. Dat gaat allemaal wel ok. Helaas ging het lam met de gebroken poot weer minder… laten we het hopen dat ‘ie het wel gaat redden.
Om een uurtje of negen kwam Hanne nog even terug om wat dingetjes te checken.Ze heeft toen ook nog een lam naar de melkmachine verhuisd. Dat vond ‘ie niet echt prettig, gillen dat ‘ie deed!! Zielig hoor…. (maar komt wel goed hoor!)
Eenmaal weer in huis nog leuk met Hanne gekletst; dit keer over de ‘mannetjes-schapen’. Ze hebben er geloof ik een stuk of 7. Ik hoef ze geen eten te geven (aangezien ze een grasbol hebben), maar moet wel hun waterbak steeds vullen. Die staat buiten het hok en dat is maar goed ook, want je wil je niet in je eentje tussen hen bevinden. Ze zien er gewoon al gevaarlijk uit! Hanne vertelde dat Darius wel ‘s was aangevallen door eentje (en hem geraakt had in zijn rug, auw…). Svein gaat echter graag de strijd met ze aan hahaha. Dé manier om de mannetjes onder controle te krijgen is door ze op hun rug te leggen (en er bovenop te zitten). Ze kunnen dan geen kant op en heb je laten zien dat JIJ de baas bent.
Hanne vertelde ook dat ze twee jaar geleden een keer twee mannetjes in de wei hadden die de strijd met ELKAAR waren aangegaan. Gevolg? Beiden dood door de gevechten… lekker dan :-S
Oh trouwens: er lag deze dag een dood schaap in de wei (eentje die niet zwanger was). De hond ‘Rule’ was –onder leiding van Svein- aan het proberen de kudde niet-zwangere-schapen bij elkaar te krijgen. Hij kan het schaapsherderen nog niet zo goed, waardoor ‘ie dit keer een beetje gretig was en een schaap achterna ging rennen. Het schaap sprong tijdens het rennen over een hek (wat niet helemaal goed ging) en heeft van alle stress waarschijnlijk een hart-aanval gekregen… Sjongejonge, dat kan dus ook gebeuren…. (en het zijn dus inderdaad stresserige beesten :-S)

Lambs born today:
2 (they are fine!)

(Still 5 pregnant sheep to go! )

One non-pregnant sheep died today in the field .

Extra info:
Het lammerseizoen ging dit jaar erg snel volgens Hanne en Svein. De meeste lammen zijn binnen 2,5 week geboren. Meestal gaat er wel een week of 4-5 overheen voordat de meesten geboren zijn.
Hanne heeft me trouwens het hele verhaal gedaan rond de bevallingsperiode van de schapen. Komt ‘ie:

Ieder mannetje krijgt de ‘zorg’ over zo’n 20(!) vrouwtjes…. Hij is een bepaalde tijd bij de vrouwtjes en afhankelijk van zijn mannelijke prestaties en de cyclus van de vrouwtjes worden de vrouwtjes dus zwanger. Zij hebben een cyclus van 2 weken(????) Mochten ze in die periode niet zwanger worden, dan hebben ze pech. Dit jaar hadden er dus 22 pech… maar dat lag aan het mannetje, helaas voor hem .
Vorig jaar hadden ze er wel 172 die zwanger waren, want toen hadden ze allemaal goede mannetjes én de periode dat het mannetje bij de vrouwtjes was was langer. Snappen we het nog?

Trouwens: de geboorte van een lam kan je wel goed vergelijken met een ‘menselijke’ geboorte. Dat klinkt vreemd, weet ik, maar het enige opvallende verschil is dat de positie van het lam iets anders is… en dat het een lam is in plaats van een mens natuurlijk hahaha…..
(mocht je andere verschillen weten, laat maar weten ;-))

Later weer een volgend verhaal!

:)

Roeline